Hier vind je de beste ontwerptips voor de openbare ruimte, gericht op (kleuren)blinden en slechtzienden.
Juiste bewegwijzering
- Zorg voor bewegwijzering met grote letters, felle kleuren en goed contrast.
- Gebruik geleidelijnen tussen populaire plekken als OV-haltes, de markt, het park en sport- en speelplekken. De ribbels maken de lijn voelbaar. De witte kleur zorgt voor voldoende contrast met de bestrating. Zorg dat op de geleidelijnen geen obstakels staan, zoals reclameborden, geparkeerde fietsen en terrasstoelen. Informeer aangrenzende bewoners, winkeliers en horeca hierover.
Veilige oversteekplaatsen
Installeer rateltikkers bij stoplichten. Deze zorgen ervoor dat er veilig kan worden overgestoken. En geef deze rateltikkers ook trillende knoppen, zodat slechtzienden kunnen voelen waar de knop zit (bron: gemeente Eindhoven).
Geschikte kleurencombinaties
Houd rekening met de juiste kleurcombinaties. Zorg er bij het ontwerp van de openbare ruimte – zoals speeltuinen – bijvoorbeeld voor dat rode en groene vlakken elkaar niet raken. Dit is de lastigste kleurencombinatie bij mensen met kleurenblindheid.
Wat kun je beter voorkomen?
- Besef dat de ribbels van de geleidelijnen een hindernis kunnen vormen voor mensen met een fysieke beperking. Wissel ze daarom af met natuurlijke gidslijnen. Dat zijn elementen die kunnen dienen als routegeleiding, bijvoorbeeld een trottoirband, gevellijn of grasrand.
- Veel gemeenten gebruiken ‘Shared Space’-gebieden. De uitgangspunten van Shared Space lijken lastig te verenigen met wat blinden en slechtzienden nodig hebben. Het ontbreken van structuur en markeringen zoals trottoirbanden en oversteekplaatsen maakt het bijvoorbeeld lastiger om je te oriënteren en veilig te bewegen in de openbare ruimte. De uitdaging voor ontwerpers is om de voor blinden en slechtzienden essentiële elementen toch op te nemen in het ontwerp van de ruimte, zonder het Shared Space-concept geweld aan te doen. De Shared Space-gids van Visio geeft ontwerpers inzicht en tips.
Voorbeelden
- Prorail heeft in 2017 alle stations in Nederland toegankelijk gemaakt voor blinden en slechtzienden. Er is in totaal 90 kilometer aan geleidelijnen aangelegd en bij liften en trappen hangen braillebordjes met informatie met informatie over naar welk perron de lift/trap leidt. Daarnaast testen ze verschillende apps voor blinden en slechtzienden, die het navigeren op stations makkelijker moeten maken. Lees meer in dit artikel.
- De wandelroute voor blinden en slechtzienden in Hoog Buurlo won de Braille Pluim 2021. De route rond een schaapskooi op de Veluwe is voorzien van teksten en kaarten in braille en er zijn audio-opnames beschikbaar die beschrijven wat je op de route zoal tegenkomt.
- Bewoners van Bartiméus in Zeist en Doorn kunnen op een vast bootcampparcours en met een speciale app een bootcamproute afleggen. Via bakens langs de route en een Bluetoothverbinding met de telefoon worden audioberichten verstuurd waarin de oefeningen worden uitgelegd.
Lees meer over ontwerptips
- Brochure ‘Zicht op toegankelijkheid’ van Koninklijke Visio.
- Stichting Accessibility – onderdeel van Bartiméus – kan ingezet worden voor advisering op maat. Dit bestaat onder andere uit advisering over routes, terreinen en gebouwen, met aandacht voor kleurgebruik, contrast, geleidelijnen en wayfindingopties.