Hoe richt je de openbare ruimte zo in, dat mensen met een motorische beperking hem ook veilig en makkelijk kunnen gebruiken? Waarom is dat eigenlijk een belangrijke groep? Welke laagdrempelige aanpassingen kun je doen als ontwerper? En welke juiste niet? Bekijk onze tips.
Hoe groot is deze groep?
- Over het aantal rolstoelgebruikers in Nederland is nog te weinig bekend. Het SCP berekende in 2007 dat er ongeveer 250.000 mensen in een rolstoel zitten, waarvan ongeveer 150.000 mensen de rolstoel permanent gebruiken.
- Uit data van het CBS in 2018 blijkt dat 5,7% van de bevolking van 12 jaar en ouder gebruik maakt van een hulpmiddel voor bewegen: stok, looprek, rollator, scootmobiel, of rolstoel.
- Uit cijfers van de GIP-databank over hulpmiddelen blijkt dat er in 2020 ruim 106.000 gebruikers waren van rolstoelen. Al dan niet tijdelijk.
Heb je een idee van hoeveel mensen met een motorische beperking jouw gemeente telt?
Wat ervaren zij in de openbare ruimte?
- De openbare ruimte is vaak slecht toegankelijk voor deze groep, door hoge drempels, trappen en smalle doorgangen en gebrek aan schuine opritten om de stoep op en af te kunnen.
- Mensen met een motorische beperking bezoeken minder natuurgebieden en culturele evenementen. Bijvoorbeeld vanwege onvoldoende (ruime) parkeerplekken. Parken en bossen hebben weinig verharde paden. En mensen kunnen vaak niet zelf tot aan het water, of de zee komen.
- De paden die er zijn, zijn vaak smal en soms slecht onderhouden. Denk aan losliggende tegels, overhangend groen, boomwortels onder het pad en hondenpoep. Ook hekjes of betonnen bollen om fietsverkeer te remmen, zijn een onneembare hindernis voor rolstoelen.
- Op stoepen in het centrumgebied staan vaak veel blokkades, zoals geparkeerde fietsen en auto’s. Maar ook reclameborden van winkeliers.
- Er zijn weinig aangepaste speeltuinen, waar kinderen met een motorische beperking ook kunnen spelen.
- Voldoende openbare toegankelijke toiletten zijn van belang voor rolstoelgebruikers. Zij worden belemmerd om naar buiten te gaan omdat ze niet weten wanneer ze een (toegankelijk) toilet vinden.
Heb je weleens onderzocht hoe jouw inwoners met een motorische beperking de openbare ruimte in jouw gemeente ervaren?
Wat levert meer buiten bewegen op?
- Een toegankelijke openbare ruimte zorgt ervoor dat mensen zelfstandig en onafhankelijk zijn en dus meer vrijheid hebben. De website van Uniek Sporten bevat een tool voor het beoordelen van de toegeankelijkheid van een sportaccommodatie.
- Door meer bewegen wordt de zelfredzaamheid van mensen met een motorische beperking vergroot en hebben ze minder hulp van anderen nodig.
- Sporten en bewegen kan bij mensen in een rolstoel hun stemming verbeteren en hun zelfvertrouwen vergroten. Sporten kan eenzaamheid doorbreken en heeft positieve effecten op je fitheid en gezondheid. Zo neemt de kans op hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en botontkalking af.
Lees meer:
- Artikel ‘Dit zijn sport en bewegen waard als je een beperking hebt’
- Factsheet ‘Sporten en bewegen voor mensen met een lichamelijke beperking’
- Factsheet ‘Sporten en bewegen voor mensen met een chronische aandoening’
- Factsheet ‘Sporten en bewegen voor kinderen met een beperking’
Hardware, software en orgware voor mensen met een motorische beperking
Klik op onderstaande afbeeldingen voor ontwerptips (hardware), meer informatie over hoe je bewegen bij mensen met een motorische beperking kunt stimuleren (software) en hoe je mensen met een motorische beperking beter kunt betrekken bij het inrichten van de openbare ruimte (orgware).
