Stap 4 - Continueren en borgen

Zorgen dat het initiatief wordt voortgezet

Zijn anderen ook positief over de regionale samenwerking aangepast sporten? Is er sprake van een verbetering in de match van vraag en aanbod? En zijn er meer mensen met een beperking die passend sporten en bewegen in de buurt? Zo ja, dan is de nieuwe situatie een verbetering ten opzichte van de oude situatie en is het tijd om het initiatief te continueren en te borgen. Het kan ook zijn dat er nog aanpassingen nodig zijn op het plan en de activiteiten voor de continuering.

Dit is de laatste fase, die vaak wordt vergeten. Dat is niet vreemd. Veel mensen denken (en jij misschien ook): het idee is toch al uitgevoerd? En iedereen is er toch enthousiast over? Belangrijk is dat dat de activiteiten ook op lange termijn nog plaatsvinden.

  • Organiseer aandacht voor de bouwstenen die bijdragen aan een langdurige samenwerking. Denk bijvoorbeeld aan het opnemen van de ambitie in het beleid van alle partners. Dit kan zowel specifiek in het sportbeleid, maar sterker is een integrale aanpak waarbij ook andere beleidsterreinen de samenwerking vastleggen.
  • Sluit aan bij het VN-verdrag handicap waarin is vastgelegd dat mensen met een beperking recht hebben zelfstandig aan de samenleving deel te nemen, ook op het gebied van sport en bewegen.
  • Maak afspraken met de netwerkpartners voor de komende (meerjarige) periode en leg deze vast, bijvoorbeeld in een overeenkomst, of door middel van subsidietoekenning. Maar ook de structuur en de financiering van het samenwerkingsverband, de taken en rollen van de (nieuwe) partners in het samenwerkingsverband, de deskundigheid van de betrokkenen en communicatie, zowel met de betrokkenen als met de doelgroep en hun omgeving.

Als de regionale samenwerking werkt, vier de successen en maak dit zichtbaar naar buiten. Anderen mogen dat weten!

TIP: borg de plannen van het samenwerkingsverband in (gemeentelijk) beleid

Aandachtspunten voor het borgen van de plannen in gemeentelijk beleid.

  • Borging in sportbeleid: zorg dat gehandicaptensport (inclusief concrete doelstellingen en vraagstukken) wordt opgenomen in het beleid en vertaal deze naar de uitvoeringsplannen. Hierdoor worden de activiteiten een gemeentelijke verantwoordelijkheid, en niet van één persoon.
  • Borging in meer dan alleen sportbeleid: zoek de verbinding met meerdere beleidsterreinen, zoals sociaal domein en gezondheid, om gehandicaptensport breder in de gemeentelijke plannen vast te leggen. Doe dit samen met de collega’s van de betreffende beleidsterreinen!
  • Borging in beleid maakt de stap naar structurele financiering gemakkelijker, helemaal als er aansluiting is bij bestaande structuren en netwerken.
  • Zorg voor politiek en ambtelijk draagvlak.
  • Zorg ervoor dat als er een nieuwe gemeenteraad aantreedt, of als beleid wijzigt er opnieuw aandacht is voor gehandicaptensport.

Praktijkvoorbeeld

Een aantal regio’s hebben samen een sportvisie opgesteld waarin aandacht is voor gehandicaptensport.

Zo wordt in het visiedocument Sport en Bewegen in Twente, ‘Noaberschap vanuit eigen kracht!’, het nut en de noodzaak van extra aandacht voor aangepast sporten door middel van samenwerking door de gemeenten onderschreven. Zes gemeenten in Twente hebben, in het kader van het project ‘Regionale Sportcoach Aangepast Sporten 2014- 2015’ samengewerkt om een regionale impuls te geven aan het sport en bewegen voor mensen met een beperking. In de komende periode wordt dit uitgebreid tot een regionaal dekkende samenwerking Aangepast Sporten in en van de 14 Twentse gemeenten. De ambitie is om in 2019 een dekkend samenwerkingsverband te hebben gerealiseerd, waaraan alle relevante partijen zoals (speciaal)onderwijs, sportverenigingen, zorginstellingen etc. en de 14 Twentse gemeenten deelnemen. Ook worden zowel regionaal als landelijk aansprekende evenement(en) in het kader van Aangepast Sporten samen met de relevante partijen georganiseerd in Twente.

In de regio Midden-Brabant hebben de deelnemende gemeenten in hun beleidsnota’s aandacht voor gehandicaptensport. De sportnota van de gemeente Tilburg beschrijft het landelijke beleid Grenzeloos actief: het beleid richt zich erop dat het sportaanbod voor mensen met een beperking dichtbij huis beschikbaar moet zijn. In gemeente Tilburg wordt hier al jaren invulling aan gegeven door het Steunpunt Aangepast Sporten Midden-Brabant. Ook in de nota’s van Oisterwijk, Hilvarenbeek, Waalwijk en Goirle wordt aandacht besteed aan het steunpunt Aangepast Sporten.

 

Breng de opbrengsten in kaart door monitoring en evaluatie

Het plan wordt uitgevoerd, iedereen is positief. Maar wat levert het op, waar kan nog verbetering worden aangebracht en is de aanpak doeltreffend?

Door Monitoring en Evaluatie (M&E) kun je in kaart brengen welke investeringen zijn gedaan en welke en opbrengsten de samenwerking heeft opgeleverd. Met het in kaart brengen van de resultaten worden de effecten zichtbaar en mogelijke verbeterpunten blootgelegd. Hiermee kunnen aanpassingen in de verschillende aandachtsgebieden gedaan worden. Maak monitoring en evaluatie een onderdeel van je kwaliteitscyclus en maak je resultaten zichtbaar.

TIP: maak opbrengsten zichtbaar en communiceer eenduidig

  • Laat duidelijk zien voor welke verandering het initiatief heeft gezorgd. Zijn er meer mensen met een beperking gaan sporten en bewegen, welke ondersteuning is geboden aan mensen met een beperking en sport- en beweegaanbieders, is er meer passend aanbod, hoeveel trainers zijn opgeleid? Heeft de regionale samenwerking bijgedragen aan een andere beeldvorming over aangepast sporten bij sportverenigingen, is er bij de partners meer aandacht voor sport en bewegen door mensen met een beperking?
  • Laat zien hoe door deze verandering werksituaties of werkafspraken zijn veranderd. Concreet betekent dit dat je bijvoorbeeld verankering van de ambitie in (integraal) beleid laat zien.
  • Het initiatief kan ook op andere plekken waardevol zijn. Laat daarom zien wat de opbrengsten van dit initiatief zijn. Gebruik persoonlijke verhalen van sporters en partners om te vertellen wat het hen heeft gebracht.

Evalueer het (samenwerkings)proces regelmatig

Aandacht voor het proces leidt tot een soepeler samenwerking. Gebruik bijvoorbeeld een werkvorm als de Tijdlijnevaluatie voor tussentijdse evaluatie. Het kan helpen om hierbij een onafhankelijke procesbegeleider in te schakelen. Een andere manier is om mensen aan het einde van ieder overleg te laten reflecteren op het overleg of – breder- op het proces van samenwerking. Plan dit regelmatig in, en zet evaluatie van het proces op de vergaderagenda. Maak naar aanleiding van de evaluatie concrete afspraken, leg deze vast en kom hierop terug.

Zie ook: Continueren regionale samenwerking: welke vragen stel je? of download het vragenformulier.

Download het vragenformulier voor je evaluatie (word.docx)

 

Prakijkvoorbeeld

Het samenwerkingsverband Sport Op Maat (SOM) Utrecht, opgericht in 2013, bestaat uit sportorganisaties, consulenten aangepast sporten, organisaties die werken met mensen met een beperking, speciaal onderwijs en de zorg.

Sport op Maat heeft veel bereikt: in het matchen van vraag en aanbod, samenwerking, kennisontwikkeling en het begeleiden van individuele sporters. Het netwerk kon een nieuwe impuls gebruiken om de energie in het netwerk te houden. Harten voor Sport en gemeente Utrecht hebben alle partners gesproken over de toekomst van het netwerk. Door iedereen werd de meerwaarde erkend.

Met een nieuwe samenwerkingsovereenkomst is het commitment van de deelnemende organisaties en de continuïteit van het netwerk geborgd. Gezamenlijke doelen en ambities zijn vastgelegd, en samenwerkingsafspraken, werkwijze en structuur van het netwerk vernieuwd. Jaarlijks wordt door het samenwerkingsverband een plan opgesteld, geëvalueerd en bijgesteld.

 

Praktische links:

 

 

175 h Atleet Margriet tijdens de European Games 2014 in Antwerpen_Frederic Pauwels