Hier vind je de beste ontwerptips voor de openbare ruimte, gericht op doven en slechthorenden.
Overzichtelijke omgeving
- Maak ruimtes en gebieden overzichtelijk zodat ruimtelijke oriëntatie en navigeren eenvoudig is. Zorg voor een visueel leesbare omgeving, met duidelijke oriëntatiepunten en verschillende lange zichtlijnen.
- Gebruik verschillende texturen, patronen en materialen om verschillen in ruimtegebruik en de grenzen van ruimtes en gebieden aan te geven. Belangrijk is wel dat dit consistent gebruikt wordt. Een bomenrij kan bijvoorbeeld helpen bij oriëntatie en navigatie in de omgeving, en bij anticipatie op aanstaande veranderingen in of langs de route.
- Zorg tevens voor consistent kleurgebruik om bijvoorbeeld drempels, stoepranden en andere veranderingen aan te geven. (bron: Gallaudet University)
Brede paden
Zorg dat er voldoende ruimte is om elkaar aan te kijken en gebaren, lichaamstaal en -houding te lezen. Denk aan brede wegen, fiets- en wandelpaden, gescheiden fiets- en wandelpaden en overgangszones tussen wandelpaden en de straat.
Sociale interactie
Plaats mogelijkheden voor sociale interactie (bijv. bankjes, buitenfitnesstoestellen) in een ronde opstelling zodat mensen elkaar kunnen zien.
Akoestiek en verlichting
- Houd rekening met akoestiek om achtergrondgeluiden en afleidingen te minimaliseren en te filteren. Groene muren kunnen de akoestiek in de buitenruimte verbeteren.
- Zorg dat ruimtes overal evenveel verlicht zijn, met weinig verschillende schaduwen. Dit zorgt voor een duidelijk zicht. ‘s Avonds kan elektrisch licht (bijvoorbeeld lantaarnpalen) ervoor zorgen dat de intensiteit en gelijkmatige verdeling van natuurlijk daglicht nagebootst wordt. En de ruimte dus ook in het donker voldoende zicht biedt.
(bron: Gallaudet University)
Wat kun je beter voorkomen?
- Voorkom abrupte hoeken bij wegen en paden. Plaats spiegels op plekken waar abrupte hoeken niet aan te passen zijn, zodat je aankomend verkeer aan kunt zien komen.
- Vermijd obstakels (zoals straatmeubilair) of plotselinge overgangen van ondergrond.
- Gebruik geen trappen, maar hellingen.
- Voorkom te veel (fel) licht in het donker, omdat men dan met de ogen gaat knijpen en daardoor snel vermoeide ogen krijgt. (bron: Gallaudet University)
Voorbeelden
We zijn nog op zoek naar goede voorbeelden! Heb je een mooi voorbeeld van een plek in de openbare ruimte die beweegvriendelijk is voor doven en slechthorenden, laat het ons dan weten door een mail te sturen naar Dianne Scholte of Jeroen Hoyng.
Lees meer over ontwerptips:
- Het Amerikaanse DeafSpace-project heeft een aantal richtlijnen ontwikkeld, verdeeld over vijf thema’s, die belangrijk zijn voor doven en slechthorenden en hun omgeving (Engelstalig).
- Het afstudeeronderzoek van Vera van Dijk “Horen door te kijken – Gebouwtoegankelijkheid voor Doven” gaat specifiek over het toegankelijk maken van gebouwen voor doven en slechthorenden, maar bevat ook een aantal punten die van belang kunnen zijn in de buitenruimte.