Hoe kun je vrouwen, meiden en betrokken professionals betrekken bij jouw ontwerp en inrichting van de openbare ruimte? Hieronder vind je handige tips en instrumenten.
Betrek vrouwen en meiden
- Het is cruciaal om vrouwen en meiden te betrekken bij zowel het ontwerp, de realisatie als het onderhoud van de openbare ruimte. Zet een co-creatieproces op en ga met de doelgroep in gesprek. Welke problemen ervaren zij? Waar hebben zij behoefte aan? Wat is er voor nodig om dit te realiseren?
- Om het co-creatieproces te laten werken is het ook belangrijk dat de verantwoordelijke projectleider overtuigd is van het nut van co-creatie en de resultaten ook in de daadwerkelijke plannen opneemt.
- Zorg er voor dat de projectgroep van professionals divers is – dus niet alleen bestaat uit mannen, maar ook uit vrouwen – en dat ze zich kunnen verplaatsen in de doelgroep. (bron: SWUP)
Creëer bewustzijn
Gebruik campagnes en scholing om bewustzijn te creëren over sociale onveiligheid en seksueel geweld. Dit kan vrouwen een veiliger gevoel geven en het gedrag van mannen beïnvloeden (bron: ARUP et al.). Campagnes kunnen ook ingezet worden om meiden en vrouwen te stimuleren te gaan sporten, bijvoorbeeld zoals de Cruyff Foundation heeft gedaan met de campagne Space to Shine.
Gebruik een stappenplan
- De publicatie ‘Cities Alive: Designing cities that work for women’ beschrijft twaalf stappen om de juiste omgeving te creëren waarin genderbewuste projecten met succes kunnen worden opgeleverd. Ook wordt er een project roadmap beschreven die ruimtelijke professionals, ontwikkelaars, investeerders of bewonersgroepen kunnen gebruiken genderinclusiviteit in hun werk in te bedden [Engelstalig].
- De publicatie ‘Her city: a guide for cities to sustainable and inclusive urban planning and design together with girls’ biedt een praktische toolbox voor hoe je als gemeente meiden en jonge vrouwen kunt betrekken in het stadsontwikkelingsproces. Het proces is ingedeeld in drie fasen (assessment, design en implementation), waarin per fase verschillende stappen worden beschreven [Engelstalig].
- De publicatie ‘Handbook for gender-inclusive urban planning and design’ biedt proces-, planning- en projectrichtlijnen en tips. Deze zijn gericht op hoe het ontwerp en de uitvoering van stedenbouwkundige plannen op een genderinclusieve manier kan en moet gebeuren [Engelstalig].
Verzamel genderspecifieke data
- Verzamel data die naar gender is uitgesplitst, en gebruik deze data voor planning en ontwerp van de openbare ruimte. Gegevens die verschillende ervaringen weerspiegelen op basis van gender, helpen steden om te reageren op ongelijkheden en een inclusieve omgeving te creëren (bron: ARUP et al.).
- Monitor en evalueer de impact van genderspecifiek ontwerp (bron: ARUP et al.). Naast het vooraf verzamelen van data en op basis daarvan te ontwerpen, is het ook belangrijk om te meten of de interventie of het ontwerp na verloop van tijd nog effectief is en het gewenste effect heeft. De publicatie ‘Cities Alive: Designing cities that work for women’ biedt een overzicht van mogelijke indicatoren die hiervoor gebruikt kunnen worden. Maar verzamel ook subjectieve data, door bijvoorbeeld met gebruikers of de doelgroep in gesprek te gaan (gebruik hiervoor de BVO-scan).
Maak beleid
Zorg er als gemeente voor dat je buurtsportcoaches, die de rol van verbinder hebben, ondersteunt. Bijvoorbeeld in de vorm van een beleidsplan specifiek voor meidenbuurtsport (bron: Hertsenberg).
Voorbeelden
De gemeente Wenen (Oostenrijk) werkt al twee decennia aan ‘gender mainstreaming’. Dit is een strategie die wordt nagestreefd om gendergelijkheid in de samenleving te bereiken op basis van gelijke structuren, instellingen en omstandigheden voor zowel vrouwen als mannen. Er is een handleiding [Engelstalig] met tips, checklists en voorbeelden die ambtenaren moet helpen met de implementatie van gender mainstreaming in hun werkzaamheden. Ook is er een Department of Gender Mainstreaming dat andere afdelingen ondersteunt in het gendermainstreamingproces. En er wordt gewerkt met gender budgeting, een tool waarmee beoordeeld wordt of begrotingsposten in evenwicht zijn qua gender, waarbij het doel is om het budget gelijk te verdelen.
Lees meer
- Toolkit Hoe gendergelijkheid in de sport bevorderen
- Artikel Co-design with kids: samen met kinderen een beweegvriendelijke omgeving ontwerpen
- Artikel Zo stimuleer je meer gendergelijkheid in de sport (deel 1)
- Artikel Zo stimuleer je meer gendergelijkheid in de sport (deel 2)
- De publicatie ‘Handbook for gender-inclusive urban planning and design’ van de World Bank laat middels casestudies zien hoe verschillende steden, staten en landen wereldwijd stedelijke planning en ontwerp op een genderinclusieve manier benaderen (hierbij wordt wel benadrukt dat het gaat om inspiratie, en niet als blauwdruk voor replicatie) [Engelstalig].