Waar en hoe is de informatie te vinden?

Wanneer je een lijst met indicatoren per vraagstuk hebt, ga je op zoek naar de benodigde data. Geef daarbij antwoord op de vragen:

Wat is er beschikbaar (landelijke bronnen, bronnen uit eigen gemeente en/of regio)?
Wat moet ik laten uitzoeken? En wat betekent dat voor de inzet van mensen en middelen?

Tip

In het stappenplan M&E buurtsportcoaches is in stap 4 beschreven hoe je tot het bepalen van indicatoren komt. Het Mulier Instituut heeft een stappenplan ontwikkeld – Stappenplan voor het monitoren en evalueren van de inzet van buurtsportcoaches.

Wanneer je voor beantwoording van je vraag gebruik kunt maken van bestaande data, is dat natuurlijk interessant. Let er wel op dat de informatie toepasbaar is op jouw situatie en jouw specifieke vragen beantwoordt. Let ook op de kwaliteit van de (onderzoeks)data: zijn de gegevens betrouwbaar? Om je op weg te helpen geven we hierna een overzicht van bestaande bronnen waaruit geput kan worden.

Gemeenten

Gemeenten beschikken zelf over gegevens uit bijvoorbeeld registraties, vragenlijstonderzoek en verhalen van buurtsportcoaches. Denk ook aan de gegevens van partnerorganisaties waar je als gemeente mee samenwerkt die zij ter beschikking kunnen stellen. Medewerkers van de eigen gemeente, binnen en buiten het werkveld sport en bewegen zijn potentieel betrokken bij het verzamelen van deze informatie. Ga daarom met mensen in gesprek en vraag naar de aanwezigheid van bijvoorbeeld relevante gemeentecijfers en lopende monitoring van activiteiten.

GGD

De GGD voert verschillende monitors uit in de regio. Het is daarom de moeite waard om contact op te nemen met de betreffende GGD om na te gaan welke relevante gegevens voor de regio worden verzameld. Sport- en beweegdata worden door alle GGD-en eens in de vier jaar verzameld als onderdeel van de Gezondheidsmonitor. De gezamenlijke Gezondheidsmonitor bestaat uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen (≥18 jaar) en de Gezondheidsmonitor Jeugd (middelbare scholieren in klas 2 en 4). In 2022 is een extra Gezondheidsmonitor uitgevoerd onder volwassenen en ouderen, en jongvolwassenen

Sport en bewegen in cijfers

Sport en bewegen in cijfers (RIVM) bevat de kernindicatoren sport en bewegen, de sporttoekomstverkenning, sport op de kaart en monitoring Nationaal Sportakkoord. Via de kernindicatoren sport en bewegen, sport op de kaart en de monitoring van het Nationaal Sportakkoord worden regionale en lokale cijfers ontsloten. Per indicator wordt weergegeven over welke tijdsperiode wordt gerapporteerd, wat de gegevensbron is en welke methode is toegepast in het verkrijgen van de informatie. Daarnaast wordt vermeld waar meer (aanpalende) informatie kan worden gevonden.

Indicatoren monitoring Nationaal Sportakkoord
Inclusief sporten en bewegen	Vitale sport- en beweegaanbieders
Beweegrichtlijnen Wekelijkse sportdeelname (met aandacht voor verband waarin wordt gesport) Clublidmaatschap Op gemak voelen van sportaanbieder Aandacht in beleid en activiteiten bij sportverenigingen voor mensen die belemmeringen ervaren om te (gaan) sporten en bewegen Inzet buursportcoaches voor inclusief sporten en bewegen / specifieke doelgroepen / gecombineerde leefstijlinterventie Deelname aan jeugdfonds sport en cultuur Diversiteit in kaderfuncties bij sportverenigingen en bonden en beleid op diversiteit	Vitale sportverenigingen Open sportaanbieders Voldoende omvang vrijwillig kader Samenwerking sportaanbieders onderling en met gemeente Inzet buurtsportcoaches voor vitale verenigingen
	Positieve sportcultuur
	Veilig sportklimaat: veilig voelen Veilig sportklimaat: wangedrag Trainer heeft persoonlijke aandacht voor welbevinden kinderen Sportwedstrijden zonder negatieve gedragingen Inzet buurtsportcoaches voor positieve sportcultuur
Vaardig in bewegen	Duurzame sportinfrastructuur
Beweegrichtlijnen (4 t/m 11 jaar) met specifieke aandacht voor buitenspelen Onderwijstijd voor sport en bewegen in het PO Percentage scholen in PO met een vakleerkracht bewegingsonderwijs Percentage scholen in po met leerlingvolgsysteem voor bewegingsonderwijs Aantal basisscholen met themacertificaat sport en bewegen Extra inzet van erkende beweegprogramma’s in het onderwijs (naast curriculum) Beweeggedrag van kinderen jonger dan 4 jaar Aantal (erkende) beweegprogramma’s dat uitgevoerd wordt in kinderopvang en peuterspeelzalen	Beweegvriendelijke omgeving Energieverbruik sportaccommodaties (utiliteitsbouw)
	Topsport die inspireert
	Indicatoren nog nader te bepalen.

Atlas leefomgeving (Ministerie I&W, RIVM, RWS)

Atlas leefomgeving geeft actuele informatie over milieuaspecten die invloed hebben op de gezondheid. Er worden kaarten aangeboden; vaak tot op buurtniveau.

Regiobeeld (RIVM)

Regiobeeld.nl geeft inzicht in de stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen over gezondheid, zorg en welzijn in de regio. Er zijn op gemeenteniveau cijfers en visualisaties te vinden over zorggebruik, zorgaanbod, gezondheid, leefstijl (waaronder sport en bewegen), bevolkingsontwikkeling, sociale en fysieke omgeving.

Gezondheid per wijk en buurt (RIVM)

Gezondheid per wijk en buurt presenteert kaarten en cijfers over aan gezondheid gerelateerde thema’s op wijk- en buurtniveau. De thema’s die aan bod komen zijn: ziekten en beperkingen, leefstijl, participatie en ernstige geluidhinder.

Waar staat je gemeente (VNG)

Waarstaatjegemeente.nl presenteert gemeentecijfers over onder andere de volgende thema’s: onderwijs, jeugd en jeugdhulpverlening, gezondheid, gemeentelijke financiën, energietransitie en sport en cultuur. Het thema sport en cultuur bevat cijfers over sportdeelname, clublidmaatschap en gemeentelijke uitgaven voor sport, cultuur en recreatie.

Werken met indicatoren voor sport- en beweegbeleid (RIVM)

Deze site biedt een overzicht van beschikbare indicatoren binnen verschillende thema’s. Per indicator wordt aangegeven waar de cijfers te vinden zijn. Er staat beschreven wat de (standaard)methode is voor het verzamelen van data voor de indicator en er wordt aangegeven waar meer informatie over de methode te vinden is.

Databronnen voor Clubstadseland

Voor de gemeente Clubstadseland is een aantal databronnen/vindplaatsen van informatie geïdentificeerd. Niet alle gewenste informatie is per direct beschikbaar. In een aantal gevallen worden plannen gemaakt om een aanvullende dataverzameling te starten.

Toekomstbestendigheid van sportaccommodaties en sportverenigingen

De locatie van sportaccommodaties is bekend bij de afdeling infrastructuur. Op termijn zullen gemeentekaarten getoond kunnen worden met daarin de verschillende accommodaties.
Het exploitatieniveau van sportaccommodaties blijkt onvoldoende in beeld. Betere uitvraag bij afdeling vastgoed vindt plaats.
De bereikbaarheid van de sportaccommodaties in onze gemeente (in termen van gemiddelde afstand tot een sportaccommodatie) is bekend vanuit de database sportaanbod van het Mulier Instituut.
Het energielabel van onze accommodaties is op termijn ook via deze website in te zien. We gaan verder aan de slag met slimme meters om nog beter inzicht te krijgen in het daadwerkelijk energieverbruik van onze accommodaties.
Sportdeelname wordt gemonitord door de GGD in de verschillende gezondheidsmonitors. Er is een toekomstprojectie beschikbaar voor Clubstadseland.
Clublidmaatschap is bekend vanuit het Kennis- en informatie Systeem Sport.
De vitaliteit van de verenigingen in Clubstadseland is niet inzichtelijk. De verenigingsmonitor wordt uitgezet onder alle verenigingen in de gemeente.

Sport als middel voor participatie in de samenleving en tegengaan van eenzaamheid bij ouderen

Sportdeelname wordt gemonitord door de GGD in de verschillende gezondheidsmonitors.
De gezondheidsmonitor geeft geen informatie over het type verband waarin men sport. Er zijn wel cijfers op landelijk niveau beschikbaar via Sport en bewegen in cijfer | Kernindicatoren | sportdeelname wekelijks.
De gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen van de GGD bevat informatie over eenzaamheid in Clubstadseland. Er is tevens een toekomstprojectie beschikbaar voor Clubstadseland.
Onze buurtsportcoaches zetten we in voor het verbinden van de beleidsterreinen zorg en sport, maar het bleek onvoldoende inzichtelijk of en hoe deze groep professionals betrokken zijn bij het thema eenzaamheid. De verwachting is dat er wel een en ander loopt. Er wordt een bijeenkomst georganiseerd met buurtsportcoaches om meer zicht te krijgen op het geheel.

Gezond bewegen en plezier in sport bij kinderen

Beweeggedrag bij jonge kinderen (basisschoolleeftijd) hebben we onvoldoende in beeld. De Gezondheidsmonitor Jeugd meet beweeggedrag bij een oudere groep kinderen en de Leefstijlmonitor van het CBS levert geen gemeentecijfers. We hebben besloten deze indicator voorlopig te parkeren.
Er zijn scholen in de gemeente die de motorische ontwikkeling van leerlingen bijhouden in een leerlingvolgsysteem.
In hoeverre er bij sportverenigingen aandacht is voor het plezier in sporten bij kinderen in de basisschoolleeftijd wordt als vragenset meegenomen in de verenigingsmonitor die wordt uitgezet onder sportverenigingen in de gemeente.
Vanuit de zorgpraktijk komt het signaal dat (ernstig) overgewicht bij jonge kinderen een sterk toenemend probleem is in onze gemeente. Concrete cijfers (welk aandeel van de kinderen heeft (ernstig) overgewicht) voor onze eigen gemeente bleken niet direct voorhanden. De komende beleidsperiode zal worden benut om meer zicht te krijgen op de situatie.
In de aankomende periode wordt gemonitord hoeveel kinderen deelnemen aan interventie(s) binnen de gemeente gericht op reductie van overgewicht en daarbij aandacht te hebben voor het in beeld brengen van de doorstroom na de interventieperiode naar regulier sport- en beweegaanbod.
De buurtsportcoaches staan in contact met de basisscholen in de gemeente om te ondersteunen in de sportkeuze. De vraag wordt uitgezet om cijfers aan te leveren over het aantal kinderen dat gebruik heeft gemaakt van het aanbod. Daarbij is de wens ook inzicht te krijgen in succes- en faalfactoren: wat maakt dat het wel/niet lukt om kinderen naar aanbod toe te begeleiden?

vorige pagina volgende pagina