2.1 Effecten van bewegen en zitten

De beweegrichtlijnen geven aan hoeveel je minimaal zou moeten bewegen om gezond te zijn. Advies is om ons bewust te zijn van ons zitgedrag en het zitten te verminderen. Als je zit, zijn je benen inactief en stroomt er minder bloed doorheen. Dit kan leiden tot een verslechterde vaatfunctie, verhoogde bloeddruk, verstoorde bloedsuikerspiegel en veranderingen in de bloedtoevoer naar de hersenen.

Bovenstaande veranderingen hebben een negatief effect op je gezondheid. Zo verhoogt veel en langdurig zitten het risico op verschillende chronische ziekten, zoals diabetes type 2, metabool syndroom (problemen met de stofwisseling), verschillende soorten kanker en hart- en vaatziekten. Ook het risico om vroegtijdig te overlijden neemt toe.

Naast de genoemde effecten op de gezondheid, kan langdurig zitten ook een negatief effect hebben op het bewegingsapparaat. Zo laat onderzoek zien dat er een relatie is tussen langdurig zitten in de vrije tijd en lage rugpijn, kniepijn, artritis en algemene lichamelijke klachten. Langdurig zitten tijdens werk is gerelateerd aan lage rugpijn en nek- en schouderklachten. Ondanks dat onderzoek een relatie laat zien tussen veel zitten en deze klachten, is nog niet duidelijk of het zitten daadwerkelijk deze klachten veroorzaakt of dat daar misschien ook andere factoren een rol bij spelen. In het artikel ‘Wat maakt veel zitten ongezond’ lees je hier meer over.

Aan de andere kant zijn de positieve effecten van bewegen onmiskenbaar aangetoond. Bewegen draagt bij aan een langer en gezonder leven, onder meer door verminderde kansen op obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten. Bovendien heeft bewegen een positief effect op mentale gezondheid, zoals op eigenwaarde, helpt het bij stressregulatie en zorgt het voor een vermindering van angstige- en depressieve gevoelens. Lees hier meer over wat er precies gebeurt in je lichaam bij bewegen.

Zitten compenseren met bewegen

Steeds meer onderzoek laat zien dat regelmatig bewegen de gezondheidseffecten van zitten niet zomaar kan compenseren of dat daar heel veel beweging voor nodig is (meer dan drie keer de beweegrichtlijnen). Naast regelmatig bewegen is minder zitten dus ook belangrijk. Hoewel er nog geen specifieke richtlijnen zijn, is de wetenschap helder over het gevolg van lang stilzitten: het is niet goed voor de gezondheid, zelfs niet als je regelmatig beweegt. Zitten vaker onderbreken en de totale zittijd beperken is daarom het advies. Wissel zitten, staan en bewegen gedurende de dag zo vaak mogelijk af. Sta bijvoorbeeld elk half uur op en beweeg door even rond te lopen. Dit houdt de stofwisseling op gang en vermindert de negatieve effecten van langdurig zitten.

Werkgerelateerde effecten

Naast de positieve effecten op fysiek vlak leidt bewegen tijdens de werkdag ook tot andere positieve effecten:

  • Hogere ervaren vitaliteit; 
  • Sociale interacties met collega’s en/of relaties;  
  • Verbeterde werkprestaties;
  • Ziekteverzuim, inclusief negatieve effecten van blessure, ligt gemiddeld 0,5 tot 1 werkdag per jaar lager;
  • Hogere productiviteit die kan oplopen van 1,5% tot 3%, dat neerkomt op ruim 3,5 tot 7 extra werkdagen per jaar volgens de onderzoeken van Ecorys en Decisio.

 

Lees meer over de voordelen van bewegen op het werk:


→ Ga verder naar ‘2.2 Tips & tools om te bewegen’