Een beweegvriendelijke omgeving (BVO) is een leefomgeving die mensen faciliteert, stimuleert en uitdaagt om te bewegen, spelen en te sporten. Denk bij bewegen onder andere aan verplaatsen, ontmoeten en recreëren. Binnen een beweegvriendelijke omgeving onderscheiden we actief verplaatsen (zoals lopen en fietsen naar werk), recreatief bewegen (zoals buiten spelen of wandelen) en sportief bewegen (zoals mountainbiken of hardlopen).
Deze definitie van een beweegvriendelijke omgeving is nadrukkelijk breder dan alleen de fysieke omgeving en voorzieningen (hardware). Het gaat ook om de activiteiten (software) en de organisatie (orgware). Een goed geasfalteerd fietspad door een bos is immers niet beweegvriendelijk als een gebruiker het fietspad niet gebruikt, omdat men het niet veilig vindt.
Als gelegenheid, georganiseerd aanbod en het proces achter het zichtbare aanbod op elkaar zijn afgestemd, kan beweeggedrag gemaximaliseerd worden. Dit wordt weergeven als het middelste vlak in onderstaande figuur.
Waarom een beweegvriendelijke omgeving?
De 10 argumenten voor een beweegvriendelijke omgeving zijn door TNO beschreven als het volgende:
- Een beweegvriendelijke omgeving zorgt ervoor dat mensen minder overgewicht hebben, en daarmee voor minder chronische ziekten.
- De mentale gezondheid van mensen in een beweegvriendelijke omgeving is beter.
- Een beweegvriendelijke omgeving stimuleert de ontwikkeling van kinderen.
- Een beweegvriendelijke omgeving vermindert ervaren eenzaamheid van ouderen.
- In een beweegvriendelijke omgeving kiezen meer mensen voor actief transport.
- In een beweegvriendelijke omgeving bewegen mensen meer, waardoor de mentale en fysieke gesteldheid beter wordt. Hierdoor maakt de maatschappij minder kosten.
- In een beweegvriendelijke omgeving is de leefbaarheid beter.
- Een beweegvriendelijke omgeving heeft een positieve invloed op de waarde van het vastgoed.
- Het creëren van een beweegvriendelijke omgeving biedt kansen om via bewoners-participatie bewoners te activeren en meer te betrekken bij hun omgeving.
- Een beweegvriendelijke omgeving zorgt voor een beter imago van gemeente en wijk en kan dus worden gebruikt als argument in citymarketing.
Wat zijn de uitgangspunten van een beweegvriendelijke omgeving?
- Een omgeving met voorzieningen (plekken) in een inclusieve openbare ruimte waar alle mensen kunnen spelen, bewegen, sporten, ontmoeten en zich verplaatsen.
- Een omgeving waarin gebruikers worden gestimuleerd (bijv. door interventies, campagnes, beweegapps en activiteitenaanbod) te spelen, te sporten en zich actief te verplaatsen.
- Een omgeving waar een activiteitenaanbod is gekoppeld aan de voorzieningen, zodat die duurzaam gebruikt worden.
- Een omgeving die schoon, heel, veilig, toegankelijk en uitdagend is (ingericht).
- Een omgeving die tot stand is gekomen vanuit urgentie bij de gebruiker(s) en door samenwerking tussen publieke en private partijen.
- Een omgeving die is toegepast en afgestemd op het juiste schaalniveau.
Bronvermelding
- Slinger, J., Dessing, D., Engbers, L.H., Klauw, D. van der, Ploeg, K. van der, Weerd, M. van der, & TNO (2014). Onderbouwing van argumenten voor een beweegvriendelijke omgeving.
- Hoyng en Van Eck (2021), Het BVO Model.
- Hoyng en Van Eck (2021). Whitepaper Speel, ren, fiets, skate, zwem, sup en bewandel… de route naar een beweegvriendelijke omgeving.
