Uit onderzoek blijkt dat bewegen een grote invloed heeft op de motorische ontwikkeling. Het is belangrijk dat een kind zich motorisch goed ontwikkelt, het is namelijk de basis voor de bewegingen die we gebruiken in het dagelijks leven.
De motorische ontwikkeling begint al in de eerste zes maanden. Vroeg beginnen is dus vroeg winnen!
Relatie motorische vaardigheden en beweeggedrag
Wist je dat de motorische vaardigheden van kinderen de afgelopen jaren erg achteruit zijn gegaan? En dat heeft zo zijn gevolgen. Goed ontwikkelde motorische vaardigheden zijn van belang bij deelname aan sport- en spelactiviteiten in de kinderjaren én op latere leeftijd. Al op vierjarige leeftijd is een duidelijke relatie te zien tussen de fundamentele motorische vaardigheden en beweeggedrag: kinderen die minder motorisch vaardig zijn, bewegen minder. Verder laat onderzoek zien dat jonge kinderen met motorische achterstand ook later in de kindertijd en op volwassen leeftijd minder bewegen en een grotere kans op overgewicht hebben.
Het model van Stodden geeft de relatie tussen motorische vaardigheid en de mate van fysieke activiteit van kinderen weer. Het laat zien dat deze relatie voor jongere kinderen (< 8 jaar) anders is dan voor oudere kinderen (≥ 8 jaar). Voor jonge kinderen geldt dat zij motorisch vaardiger worden door veel en gevarieerd te bewegen. Daarnaast is het geloof in eigen kunnen belangrijk: hoe groter het geloof in de eigen motorische vaardigheid, hoe actiever jonge kinderen zijn en hoe meer de motorische vaardigheid zich ontwikkelt. Zoals in het model is te zien kantelt deze relatie rond een jaar of 7/8. Vanaf dan wordt de motorische vaardigheid van kinderen steeds belangrijker als voorspeller voor hoe actief kinderen zijn. Ook wordt de motorische vaardigheid dan bepalend voor het geloof in eigen kunnen, wat vervolgens weer gerelateerd is aan fysieke activiteit. Kinderen juist op jonge leeftijd kinderen veel en divers laten bewegen is dus essentieel voor de ontwikkeling van de motorische vaardigheden die belangrijk zijn om op latere leeftijd actief te blijven.
Maar hoe werkt dat dan, motorisch ontwikkelen?
De motorische vaardigheden van een kind ontwikkelen zich door de interactie van drie zaken:
- Interne factoren: de lichamelijke en psychologische eigenschappen van het kind
- Mate van oefenen: het type en de mate van bewegen en deelname aan sport en bewegen
- Externe factoren: zoals gewoontes in het gezin, beschikbaarheid en veiligheid van sport- en spelfaciliteiten
Al deze factoren hangen nauw met elkaar samen en beïnvloeden elkaar ook onderling. Je zet het makkelijkst in op externe factoren of op de mate van oefenen. Bij externe factoren kun je denken aan speelgoed dat uitdaagt tot bewegen. Maar ook aan welk dagritme en gewoontes er zijn binnen de kinderopvang of thuis die stimuleren tot bewegen. Zitten de kinderen tijdens het dagelijkse kringgesprek op de opvang allemaal stil, of mogen ze staan en bewegen? Dat zijn simpele aanpassingen binnen gewoontes om kinderen meer in beweging te krijgen. Herhaling en variatie van bewegen is erg belangrijk. Wissel verschillende beweegspelletjes en beweegactiviteiten af, zodat kinderen veel verschillende bewegingen oefenen. Herhaal ze regelmatig, zodat ze er vaardig in worden.
